Waar vroeger alleen klassikale trainingen op een fysieke locatie beschikbaar waren voor zorgmedewerkers, is er vandaag de dag heel veel mogelijk om de scholing van zorgprofessionals te optimaliseren. Een belangrijk kernbegrip hierbij is e-learning. In dit artikel gaan we in op de geschiedenis van leren en de meerwaarde van technologie als het om ontwikkelen van zorgmedewerkers gaat. Ook kijken we naar de definitie van e-learning, de voordelen en vormen. Tot slot zoomen we in op effectieve e-learning in de zorg: hoe activeer je medewerkers om te (blijven) leren en welke rol speelt micro- en mobile learning daarbij?
Definitie van e-learning
De definitie van e-learning is niets anders dan alle elektronische vormen van leren. De term 'elektronisch' is al even achterhaald, anno nu is digitaal of online leren de term die we vaker gebruiken. Bij e-learning draait het om alle vormen van digitaal leren: via de computer, laptop, tablet of telefoon.
De opkomst van digitaal leren
Met de introductie van internet voor de massa, kwamen al snel de digitale mogelijkheden voor leren om de hoek kijken. In 1999 noemde het Amerikaanse CBT systems voor het eerst de term e-learning. Daarna ging het hard: leren op afstand en later op elk device bleek één van de grote voordelen van de komst van internet.
Zeker in de zorgbranche is leren op afstand een grote vooruitgang: de organisatie en tijdsinvestering die klassieke trainingen op locatie vereisen, vallen (deels) weg bij online leren. De tijdswinst die dat oplevert kan ingezet worden om de kwaliteit van zorg en aandacht voor de patiënt te verbeteren.
De rol van technologie in leren en ontwikkelen
Technologie, digitaal of elektronisch leren, heeft een vaste plek veroverd in de zorgsector. En dat is terecht: met de continue veranderingen in de zorg is up-to-date informatie essentieel om zorgmedewerkers optimaal te laten presteren in de hectische waan van de dag. Maar precies die waan van de dag voorkomt dat er dag(del)en beschikbaar zijn om nieuwe protocollen of werkwijzen eigen te maken. Hier komt de kracht van e-learning om de hoek kijken. Snel, actuele informatie opnemen wordt dankzij de inzet van technologie makkelijk, laagdrempelig én betaalbaar.
Voordelen van e-learning
De voordelen van e-learning voor de zorg zijn talrijk. We zetten ze voor je op een rij:
- Tijdsbesparing
Klassikale trainingen, waar de zorgmedewerker 4 tot 8 uur doorbrengt, exclusief reistijd, drukken op de planning. E-learning voorkomt onnodig lange training waar tijd verloren gaat aan introductiespellen en lunchpauzes.
- Effectiever leren
Acht uur leren op één dag is bewezen ineffectief: door de nieuwe stof herhaaldelijk aan te bieden in overzichtelijke brokjes, leert de zorgmedewerker dus niet alleen sneller, maar ook beter en effectiever.
- Altijd beschikbaar
In de digitale wereld van vandaag is online zijn altijd mogelijk: ook vroege vogels en late nachtuilen kunnen nu leren wanneer het hen past.
- Overal beschikbaar
Hoewel een laptop geen vanzelfsprekendheid is voor alle zorgmedewerkers heeft ruim 97% van de Nederlanders een smartphone. Daarmee is leren mogelijk op elke locatie: thuis, onderweg of op de werkplek. Het leermiddel reist mee met de zorgprofessional.
- Leren op maat
Iedere zorgmedewerker heeft zijn eigen leerniveau en tempo: met e-learning kan je eenvoudig afstemmen op de indivuele leerbehoefte.
- Kostenbesparing
Investering in een klassikale docent, de inzet van dag(del)en niet inzetbare zorgmedewerkers en de huur van oefen- en studieruimtes: leren is duur op de ouderwetse manier. De investering in een e-learningmethode of -platform kan aan de voorkant groot zijn, maar de kosten per medewerker dalen daarna snel.
- Actualiteit
In de zorg verandert er veel en die veranderingen zijn essentieel voor het waarborgen van de kwaliteit voor cliënten en patiënten. Up-to-date informatie bij de zorgmedewerker krijgen is lastig als de doorlooptijd voor het optuigen van een nieuwe training lang is.
- Verrijkte leeromgeving
De leeromgeving in een klassikale setting verloopt vaak volgens een vast stramien: een docent legt uit, toetst of de kennis blijft hangen en sluit af. In een online leeromgeving kan kennis niet alleen gesegmenteerd aangeboden worden, de leerstof kan ook op andere manieren worden getoond. Denk dan aan interactieve quizzen, gebruik van video, afbeeldingen en infographics.
- Inzicht en evaluatie
Klassikale trainingen worden altijd geregistreerd, maar vaak alleen in grote lijnen: aanwezigheid, datum etc. Online kan voortgang bijgehouden worden van de inhoud en kwaliteit van het leren. Dit geeft inzicht en daarmee onderbouwde input voor het leer- en werkpad van een zorgmedewerker.
E-learning modules en content
E-learning is de methode, de inhoud wordt vaak 'content' genoemd. Er zijn verschillende soorten content, van video tot tekst en van animatie tot podcast. Elke zorgmedewerker leert anders: waar de één veel onthoudt door te luisteren, zal een ander beeld nodig hebben om de lesstof goed op te nemen. In een e-learning kun je de content eenvoudig op verschillende manieren aanbieden en verpakken. Stel, je wil je medewerkers op de hoogte brengen van veranderende protocollen, zo kan een e-learning module er dan uit zien:
In een tekst...
... geef je overzichtelijk weer wat er veranderd: wat waren ook alweer de oude protocollen, wat zijn de nieuwe protocollen en waar zit de grootste verandering? Wat betekent het voor de medewerker?
In een video...
... laat je de teamleider aan het woord: hij of zij licht nog eens toe wat er in tekst geschreven staat en waarom het zo belangrijk is, voor medewerker, organisatie en patiënt om de protocollen goed op te volgen.
In een animatie...
... geef je nog eens visueel weer hoe de oude en nieuwe protocollen verschillen en hoe de praktijk er straks uit ziet.
E-learning in de zorg
Hoewel elke branche geholpen is met e-learning, geldt dit nog meer voor de snel veranderende zorg. In Nederland is de grootste zorguitdaging voor de komende jaren om meer te doen op de werkvloer met minder personeel. Door uitval van medewerkers en de afgenomen toestroom van nieuwe zorgprofessionals staat de zorg onder druk. Tegelijkertijd kan je als zorgorganisatie niet inboeten op het kundig maken en houden van je personeel. Hier komt e-learning goed van pas. Sneller, makkelijker en goedkoper leren zorgt voor minder personeel uitval en borgt tegelijkertijd de kwaliteit van zorg.
E-learning en motivatie
Het aanbieden van informatie en kennis is stap 1, maar hoe zorg je dat een medewerker deze informatie écht in zich opneemt? We gebruiken vaak een vorm van toetsen om dat te testen, maar in het stadium daarvoor is er al veel mogelijk om de intrinsieke leermotivatie van medewerkers aan te wakkeren. Leerspecialisten buigen zich al jaren over de beste manier om mensen te motiveren te leren. Met e-learning platforms is dat makkelijker geworden: de mogelijkheden zijn groter. Denk aan de inzet van notificaties, digitale certificaten, motiverende quotes en een optimaal gebruik van maximale concentratie.
Microlearning
E-learning kwam voor de eeuwwisseling al op; microlearning is de stap die daarna gezet werd om leren te optimaliseren. Microlearning is een compacte vorm van e-learning die dankzij haar korte aard vermoeidheid in leren moet tegengaan. Zeker wanneer informatie opgeslagen moet worden is herhaling een belangrijke factor. Klassikale, dagenlange trainingen herhalen is niet haalbaar. Met microlearning kunnen zorgmedewerkers elke dag, of zelfs meerdere keren per dag, kort informatie tot zich nemen. Dit leidt tot een beter leerresultaat in kortere tijd.
Mobile e-learning
Op elk apparaat leren: dat maakt e-learning mogelijk. Anno nu is mobile learning, ofwel mobiel leren, de snelste weg. Geen laptop in de tas of tablet onder de arm nodig, een telefoon heeft bijna iedereen, altijd op zak. Dus het verloren moment op het treinstation, in de wachtkamer van de tandarts of bij de koffieautomaat wanneer die ontkalkt wordt: het leent zich om te leren.
E-learning in je organisatie optimaliseren
Veel zorgorganisaties zullen al een vorm van e-learning hebben geïmplementeerd. Deze twee vragen helpen om het gebruik van e-learning verder te optimaliseren.
- Welke digitale leermiddelen zijn er nu beschikbaar binnen je organisatie en welke uitdagingen worden daarmee opgelost?
- Op welk vlak is er nog winst te behalen binnen het huidige leerlandschap en wat is de eerste stap die je kunt zetten om de mogelijkheden daarvoor te onderzoeken?
